“Waar ter wereld zijn de steden kleiner dan de dorpen? Nou ja, in Friesland natuurlijk.” De zin die de Friese marketingorganisatie gebruikt om haar elf steden te omschrijven, suggereert dat het ons tijdens onze rondreis minder gaat om de flair van de grote stad dan om charme en idylle.
Een halve “Elf Cities Tour” staat op onze route. Met Harlingen, Sneek, Bolsward, Stavoren, Workum en Hindeloopen bezoeken we zes van de elf steden. En zes putten. Want bij de elf steden horen ook de 11Fountains. Een spannend kunstproject dat we niet willen missen.
Op de laatste dijk
Zodra je de provinciegrens oversteekt, is het duidelijk dat water een belangrijke rol speelt in Friesland. Een heel belangrijke. Het is geen wonder dat meer dan 40% van de provincie uit water bestaat. We komen uit Zuid-Holland en rijden over de laatste dijk naar Friesland. Met de Waddenzee aan de linkerkant en het IJsselmeer aan de rechterkant is dit feit duidelijk.
Tijdens een korte stop in het nieuw gebouwde Afsluitdijk Waddencentrum krijgen we wat achtergrondinformatie. Ik vind de foto’s en documenten over de aanleg van de uiteindelijke dijk keer op keer fascinerend. Het is moeilijk voor te stellen hoeveel inspanning en handarbeid de aanleg van deze 30 km lange dijk midden op zee nog geen 100 jaar geleden kostte.
Sneek
Voor ons gaat het door naar Sneek. Niet ons eerste verblijf in deze stad, jaren geleden waren we hier met de e-bike en even later stopten we daar op onze woonboottocht. Vandaag hebben we een afspraak gemaakt met Ko Smorenburg, die ons niet alleen iets kan vertellen over de geschiedenis van Sneek, maar ons ook een of ander specialisme laat zien.
Het is nu Sneekweek. Eigenlijk een watersportevenement aan het nabijgelegen Sneekermeer, maar Sneek is in deze tijd een festivalterrein met tal van muziekpodia en een kermis. Nu is het ’s ochtends nog rustig, maar tal van verweesde biertapjes suggereren gisteravond een boozy party.
Wij zijn minder geïnteresseerd in de festiviteiten en meer in historische gebouwen en gevels. Al in de 15e eeuw ontwikkelde de stad zich door de ligging aan een doorgaande weg tot een belangrijke handelsstad. Veel gebouwen uit deze periode zijn niet bewaard gebleven, met als bekendste uitzondering de Waterpoort, oorspronkelijk uit 1492. Tegenwoordig is de stadspoort het herkenningspunt van de stad.
Schitterende huizen van de rijke handelaren en kooplieden, gebouwd in de 18e en 19e eeuw, zijn nog volop aanwezig in Sneek. En dankzij Ko ontdekken we ook de allereerste C&A. Halverwege de 19e eeuw kwamen de broers Clemens en August Brenninkmeijer vanuit Westfalen naar Sneek en openden daar na jaren in de lakenhandel hun eerste confectiekledingzaak. De gevel is nog steeds historisch, helaas lijkt de winkel zelf op elke andere C&A.
Op weg naar de jachthaven, waar we willen lunchen, hebben we nog de mogelijkheid om een kijkje te nemen in de St. Martinuskerk. Hoewel het is gebouwd door Pierre Cuypers, vind ik het aan de buitenkant nogal onopvallend. Maar wat een contrast wacht ons van binnen. Hoge zuilen versierd met beschilderde bakstenen in felle kleuren en prachtige glazen ramen waarop verschillende heiligen zijn afgebeeld. Mocht je in de gelegenheid zijn, neem dan zeker een kijkje daar.
Straatvoedsel en de eerste fontein
Maar nu gaan we naar BUUR, een café en streetfoodbar direct aan het water. Ik hou van de inrichting en het uitzicht op de display aan de balie geeft ook een idee van het heerlijke. Er zijn fingerfood, bowls en tarte flambée. We kiezen voor hamburgers en hotdogs. Zowel met regionale ingrediënten als met een licht exotisch tintje. Verrukkelijk! Natuurlijk keren we Sneek niet de rug toe zonder nog een keer naar de fontein te kijken. Met een gouden hoorn des overvloeds in zijn armen staat een man op een draaiende bal. Het water, dat symbool staat voor welvaart, stroomt soms min of meer uit de hoorn, afhankelijk van de rotatie. De Duitse kunstenaar Stephan Balkenhol, die deze fontein ontwierp voor het project 11Fountain, wilde de bewogen geschiedenis van de opkomst en ondergang van de stad Sneek door de eeuwen heen in beeld brengen. En dat deed hij naar mijn mening goed. De fontein ligt pal achter de Waterpoort en daarmee aan een van de vele vaarwegen die Sneek verbinden met de omgeving en de kust. Vroeger werden de goederen erop vervoerd, tegenwoordig wordt het vooral gebruikt door vrijetijdskapiteins.
Er is overigens ook een nadeel aan Friesland, want het is allemaal best wel prijzig. Met de kortingskaart van NapPas kun je een verblijf in Friesland best wel goedkoper maken, met korting op dagjes uit en evenementen.